“Als college is Oase toptoneel. … Jan van den Berg kent zijn zaken, hij is een volleerd verteller, en die kunst scharniert bij hem op plezier.”
****
Lees de volledige Recensie_Theaterkrant
OASE — Stand-up physics
Zandkorrels zijn net mensen. Ze lopen, dansen, zingen, waaien en vliegen. Als ze met velen zijn, kunnen ze een heel leger doen verdwijnen, of een stad. Er bestaat zelfs een speciale natuurkunde van zand: hoe het zich organiseert tot woestijnduinen. Hoe het over de bedding van rivieren reist. Hoe het op de bodem van oceanen belandt. En hoe het zich op Mars gedraagt.
Na zijn jarenlange fascinatie voor het Higgs deeltje stort Jan van den Berg zich nu op de zandkorrel, het allerkleinste deeltje dat we wél met het blote oog kunnen zien. In de voetsporen van de Britse pionier en zand-fysicus Ralph A. Bagnold reist hij naar woestijnen, laboratoria, de Zuidpool en in gedachten naar Mars. Om uit te komen bij Zarzura, de verloren oase: “iets dat nog nooit door mensenogen is gezien, en erop wacht om ontdekt te worden.”
In OASE presenteert Jan van den Berg een theatraal verslag van zijn onderzoek: hoe hij zich acht dagen terugtrekt in de woestijn en er een karavaan aan gedachte-experimenten op bezoek krijgt. Vragen, ontdekkingen, fata morgana’s en alter ego’s die als een zandstorm over hem heen razen. Om even plotseling weer te verdwijnen. Behalve het verlangen naar de oase: dat beklijft.
“Terwijl mijn gidsen zo’n 750 kilometer verderop vers voedsel gingen halen, en meer benzine, en water om onszelf te kunnen wassen, bleef ik acht dagen moederziel alleen. Het leek wel alsof ik verdwaald was in een verborgen wereld uit het Stenen Tijdperk.”
De overweldigende (natuur-) ervaringen en zand-experimenten in OASE worden opgeroepen en begeleid door de rijke klankwereld van componist en zanger Najib Cherradi-Hasseni.
“Mijn voornaamste drijfveer was nieuwsgierigheid. En een verlangen om iets nieuws te ontdekken, iets wat nog volkomen onbekend was en misschien maar net voorbij de volgende horizon lag.”
Zoals hij zich voor de voorstelling Higgs liet inspireren door Nobelprijswinnaar Peter Higgs, treedt Jan van den Berg nu in de voetsporen van de Engelse pionier en zand-expert Ralph A. Bagnold (1896-1990). Als een gemotoriseerde Lawrence of Arabia doorkruiste deze ontdekkingsreiziger, in de 30-er jaren van de vorige eeuw, met zelf verbouwde auto’s, alle grote woestijnen van het Midden Oosten. In de Tweede Wereldoorlog overrompelde hij de Duitse en Italiaanse troepen in Noord-Afrika, met zijn ‘muskieten leger’ van woestijn-commando’s. In de jaren ’50 verwierf Bagnold internationale faam als geoloog, met wetenschappelijke studies over het gedrag van waaiend zand en zandduinen. Baanbrekend onderzoek met “try-it-and-see” experimenten, eigenhandig ontwikkelde windtunnels om de dynamische processen van zand, wind en water na te bootsen.
In 1977 adviseerde Bagnold de NASA bij het bestuderen van zandduinen op Mars.
tekst en spel Jan van den Berg
muziek Najib Cherradi-Hasseni
regie Dirk Groeneveld
vormgeving Hannie van den Bergh
lichtontwerp Gé Wegman
techiek Arne Haijtink (Evelements)
Mede mogelijk gemaakt dankzij het Keg-Thate Fonds (Cultuurfonds), AFK.
Met dank aan Joel Ryan & Stichting STEIM
Speelperiode: februari 2016 t/m januari 2017
