“Als college is Oase toptoneel. … Jan van den Berg kent zijn zaken, hij is een volleerd verteller, en die kunst scharniert bij hem op plezier.”
****
Lees de volledige Recensie_Theaterkrant
OASE — Stand-up physics
Zandkorrels zijn net mensen. Ze lopen, dansen, zingen, waaien en vliegen. Als ze met velen zijn, kunnen ze een heel leger doen verdwijnen, of een stad. Er bestaat zelfs een speciale natuurkunde van zand: hoe het zich organiseert tot woestijnduinen. Hoe het over de bedding van rivieren reist. Hoe het op de bodem van oceanen belandt. En hoe het zich op Mars gedraagt.
Na zijn jarenlange fascinatie voor het Higgs deeltje stort Jan van den Berg zich nu op de zandkorrel, het allerkleinste deeltje dat we wél met het blote oog kunnen zien. In de voetsporen van de Britse pionier en zand-fysicus Ralph A. Bagnold reist hij naar woestijnen, laboratoria, de Zuidpool en in gedachten naar Mars. Om uit te komen bij Zarzura, de verloren oase: “iets dat nog nooit door mensenogen is gezien, en erop wacht om ontdekt te worden.”
In OASE presenteert Jan van den Berg een theatraal verslag van zijn onderzoek: hoe hij zich acht dagen terugtrekt in de woestijn en er een karavaan aan gedachte-experimenten op bezoek krijgt. Vragen, ontdekkingen, fata morgana’s en alter ego’s die als een zandstorm over hem heen razen. Om even plotseling weer te verdwijnen. Behalve het verlangen naar de oase: dat beklijft.
“Terwijl mijn gidsen zo’n 750 kilometer verderop vers voedsel gingen halen, en meer benzine, en water om onszelf te kunnen wassen, bleef ik acht dagen moederziel alleen. Het leek wel alsof ik verdwaald was in een verborgen wereld uit het Stenen Tijdperk.”
De overweldigende (natuur-) ervaringen en zand-experimenten in OASE worden opgeroepen en begeleid door de rijke klankwereld van componist en zanger Najib Cherradi-Hasseni.
“Mijn voornaamste drijfveer was nieuwsgierigheid. En een verlangen om iets nieuws te ontdekken, iets wat nog volkomen onbekend was en misschien maar net voorbij de volgende horizon lag.”
Zoals hij zich voor de voorstelling Higgs liet inspireren door Nobelprijswinnaar Peter Higgs, treedt Jan van den Berg nu in de voetsporen van de Engelse pionier en zand-expert Ralph A. Bagnold (1896-1990). Als een gemotoriseerde Lawrence of Arabia doorkruiste deze ontdekkingsreiziger, in de 30-er jaren van de vorige eeuw, met zelf verbouwde auto’s, alle grote woestijnen van het Midden Oosten. In de Tweede Wereldoorlog overrompelde hij de Duitse en Italiaanse troepen in Noord-Afrika, met zijn ‘muskieten leger’ van woestijn-commando’s. In de jaren ’50 verwierf Bagnold internationale faam als geoloog, met wetenschappelijke studies over het gedrag van waaiend zand en zandduinen. Baanbrekend onderzoek met “try-it-and-see” experimenten, eigenhandig ontwikkelde windtunnels om de dynamische processen van zand, wind en water na te bootsen.
In 1977 adviseerde Bagnold de NASA bij het bestuderen van zandduinen op Mars.
tekst en spel Jan van den Berg
muziek Najib Cherradi-Hasseni
regie Dirk Groeneveld
vormgeving Hannie van den Bergh
lichtontwerp Gé Wegman
techiek Arne Haijtink (Evelements)
Mede mogelijk gemaakt dankzij het Keg-Thate Fonds (Cultuurfonds), AFK.
Met dank aan Joel Ryan & Stichting STEIM
Speellijst
2017
28 januari 2017 LUX Nijmegen 024 38 16 859
10 maart 2017 Theater aan het Spui 070 346 52 72
14 maart 2017 Stadsschouwburg Utrecht 030 230 20 23
18 maart 2017 ECI Cultuurfabriek Roermond 047 531 71 71
30 maart 2017 Witte Theater IJmuiden 025 55 21 97
1 april 2017 Verkadefabriek ‘s-Hertogenbosch 073 681 81 60
26 april 2017 Stadsschouwburg Groningen 050 368 03 68
2016
2 februari 2016 Frascati Amsterdam 020 626 6866
3 februari 2016 Frascati Amsterdam 020 626 6866
4 februari 2016 Frascati Amsterdam 020 626 6866
5 februari 2016 Frascati Amsterdam 020 626 6866
6 februari 2016 Frascati Amsterdam 020 626 6866
10 februari 2016 Theater De Schalm Veldhoven 040 253 3578
18 februari 2016 Parktheater Eindhoven 040 211 1122
3 maart 2016 Theaters Tilburg 013 543 2220
18 maart 2016 Theater Bouwkunde Deventer 057 061 4075
21 maart 2016 Theater Concordia Enschede 053 430 0999
29 maart 2016 Toneelschuur Haarlem 023 517 3910
1 april 2016 Rotterdamse Schouwburg 010 411 8110
8 april 2016 Fysica 2016
30 april 2016 Stadstheater Arnhem 026 443 7343
25 juni 2016 NIOZ / Texel — in het kader van Lange Juni 2016
1 oktober 2016 Science Park Amsterdam – Weekend van de Wetenschap